Το Ακανθοκυτταρικό Καρκίνωμα (ΑΚΚ) αποτελεί, μετά το βασικοκυτταρικό, το δεύτερο πιο διαδεδομένο τύπο καρκίνου του δέρματος. Καθώς το ΑΚΚ καρκίνωμα σχετίζεται άμεσα με την έκθεση στον ήλιο, εμφανίζεται συχνότερα στο πρόσωπο, τα αυτιά, το λαιμό και τα χέρια, ενώ μπορεί να ξεκινήσει ως ακτινική κεράτωση ή ακτινική χειλίτιδα.
Οι προδιαθεσικοί παράγοντες
- Ο ανοιχτόχρωμος τύπος δέρματος
- Η χρόνια έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία, τα ηλιακά εγκαύματα καθώς και η χρήση τεχνητού μαυρίσματος (σολάριουμ)
- Η γήρανση, το αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα, η μόλυνση από τον ιό HPV καθώς και η επαγγελματική έκθεση σε συγκεκριμένες χημικές ουσίες
- Παλαιότερες εγκαυματικές ουλές, ασταθείς ουλές ή κατακλίσεις
Πρόληψη
- Η καθημερινή και συστηματική προστασία από την ηλιακή ακτινοβολία, η χρήση αντηλιακού, καπέλου, γυαλιών ηλίου και ρούχων και η αποφυγή χρήσης μηχανημάτων σολάριουμ (solarium)
- Ο τακτικός έλεγχος για οποιοδήποτε νέο σημάδι, αλλαγή ή αλλοίωση που εμφανίζεται στο σώμα με αυτοεξέταση ή επίσκεψη σε εξειδικευμένο γιατρό.
Εμφάνιση
Το ΑΚΚ καρκίνωμα εκδηλώνεται συνήθως ως όγκος του δέρματος που συχνά παρουσιάζει έλκος (ανοιχτή πληγή). Σε άλλες περιπτώσεις, μοιάζει με ερυθρωπές κρεατοελιές οι οποίες εμφανίστηκαν τα τελευταία έτη.
Διάγνωση
Η βιοψία αποτελεί το μοναδικό αξιόπιστο τρόπο διάγνωσης του ακανθοκυτταρικού καρκινώματος. Σε προχωρημένα καρκινώματα ελλοχεύει ο κίνδυνος ύπαρξης λεμφαδενικών ή και απομακρυσμένων μεταστάσεων. Σε αυτή την περίπτωση, θα χρειαστεί να πραγματοποιηθούν και αξονικές τομογραφίες των ύποπτων περιοχών.
Θεραπεία
Η Θεραπευτική αντιμετώπιση του ΑΚΚ είναι κατεξοχήν η χειρουργική αφαίρεση σε υγιή όρια. Σε περίπτωση που αφορά περιοχές υψηλού κινδύνου για υποτροπή όπως η μύτη, τα αυτιά και τα χείλη, η εκτομή πρέπει να γίνεται σε μεγαλύτερα όρια. Τα ελλείμματα που δημιουργούνται μπορούν να αντιμετωπιστούν με τη διενέργεια κατάλληλων τεχνικών προκειμένου να αποδώσουν το καλύτερο δυνατό αισθητικό αποτέλεσμα. Σε ασθενείς προχωρημένης ηλικίας η ακτινοθεραπεία αποτελεί μία εναλλακτική λύση με εξίσου αξιόλογη αποτελεσματικότητα
Μετά τη θεραπεία
Οι ασθενείς με ΑΚΚ επειδή εμφανίζουν υψηλό ποσοστό υποτροπής πρέπει να ελέγχονται ιδανικά ανά 3μηνο, ενώ επιβάλλεται ο συνεχής έλεγχος του σώματος τους για τυχόν αλλαγές, νέα σημάδια ή αλλοιώσεις. Τέλος, οι ασθενείς προτείνεται να υιοθετήσουν έναν υγιεινό τρόπο ζωής και να αποφεύγουν την έκθεση στις ακτίνες UV.
