Η ρινοπλαστική ή πλαστική μύτης, αποτελεί μία ιδιαίτερα δημοφιλή πλαστική χειρουργική επέμβαση, με σκοπό να αλλάξει το σχήμα της, να βελτιωθεί η λειτουργία της ή και τα δύο.
Πότε και γιατί
Πραγματοποιείται για ιατρικούς λόγους – όπως για τη διόρθωση των αναπνευστικών προβλημάτων που σχετίζονται με τη μύτη. Συχνά όμως πραγματοποιείται για λόγους αισθητικής, προκειμένου να αλλάξει η μορφή και η εμφάνισή της, έτσι ώστε να αποκτήσει ο εκάστοτε ενδιαφερόμενος μια πιο όμορφη μύτη, εναρμονισμένη στο πρόσωπο και συμμετρική ως προς τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά. Συχνά, άτομα που έχουν ασύμμετρη μύτη σε σχέση με τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά του προσώπου τους, έχουν χαμηλή αυτοπεποίθηση και δεν αισθάνονται άνετα με το πρόσωπό τους. Είναι πραγματικά εντυπωσιακό το πόσο η συμπεριφορά και η αυτοπεποίθηση ενός ατόμου μπορούν να βελτιωθούν μετά από μία ρινοπλαστική.
Ανατομία-λειτουργία μύτης
Η μύτη είναι ένα ανθρώπινο όργανο που χρησιμεύει στην αναπνοή και στην όσφρηση. Το σχήμα της καθορίζεται από τα ρινικά οστά και τους χόνδρους ενώ κατά βάση αποτελείται από δέρμα, αιμοφόρα αγγεία και νεύρα. Διαδραματίζει σημαντικό ρόλο τόσο στη διαδικασία της αναπνοής όσο και στην αισθητική του προσώπου. Έχει κεντρική θέση στο πρόσωπο και εκτός από το αισθητικό σκέλος, τυχόν δυσλειτουργία στη μύτη ενδέχεται να προκαλέσει αναπνευστικά προβλήματα, πονοκεφάλους, μειωμένη όσφρηση, λοιμώξεις στην περιοχή κ.α. Το εσωτερικό μέρος της μύτης επεκτείνεται βαθιά μέσα από τα οστά του κρανίου, ενώνεται με τα ιγμόρεια και καταλήγει στο φάρυγγα. Η κατασκευή χωρίζεται στα δύο με ένα κάθετο τοίχωμα που ονομάζεται διάφραγμα. Πρόκειται για το τοίχωμα που διαχωρίζει τα δύο ρουθούνια και το οποίο εκτείνεται μέχρι βαθιά στην ρινική κοιλότητα.
Κατάλληλοι υποψήφιοι και ηλικία
Ως κατάλληλοι υποψήφιοι για ρινοπλαστική, μπορούν να χαρακτηριστούν άτομα που είτε δεν είναι ευχαριστημένα με το αισθητικό αποτέλεσμα που προσδίδει η μύτη τους στην εμφάνισή τους είτε αντιμετωπίζουν κάποιο λειτουργικό πρόβλημα σε αυτή. Ο χειρουργός καθορίζει το αν ο εκάστοτε υποψήφιος είναι κατάλληλος για ρινοπλαστική. Απαραίτητο κρίνεται το πλήρες ιατρικό ιστορικό, η κλινική εξέταση του ασθενούς, η διερεύνηση της σωματικής του υγείας αλλά και η μελέτη των ψυχολογικών λόγων που οδηγούν το άτομο στην εν λόγω αισθητική επέμβαση.
Όσον αφορά στην κατάλληλη ηλικία για ρινοπλαστική, στην παιδική ηλικία το πρόσωπο δεν έχει διαμορφωθεί πλήρως. Η μύτη, από την παιδική ηλικία μέχρι τα εφηβικά χρόνια, διαμορφώνεται συνεχώς και η ανάπτυξή της ολοκληρώνεται με το πέρας της εφηβείας. Για αυτόν το λόγο, η ηλικία των εκάστοτε υποψηφίων θα πρέπει να είναι άνω των 16 ετών για τα κορίτσια και άνω των 18 για τα αγόρια. Σε αυτές τις ηλικίες, παγιώνονται και τα υπόλοιπα χαρακτηριστικά του προσώπου, που πλαισιώνουν λιγότερο ή περισσότερο αρμονικά τη μύτη και διαδραματίζουν βασικό ρόλο στην απόφαση της αλλαγής των χαρακτηριστικών της. Σε περίπτωση που πραγματοποιηθεί ρινοπλαστική επέμβαση πριν ολοκληρωθεί πλήρως η ανάπτυξη του προσώπου, μπορεί να καταστραφούν οστά ή χόνδροι και να επηρεαστεί η ανάπτυξη της μύτης. Για παράδειγμα αν αφαιρεθεί η “καμπούρα” της μύτης στα 12 έτη, υπάρχει η πιθανότητα να μεγαλώσει ασύμμετρα και στραβά στα επόμενα χρόνια, λόγω του ότι κάποιες ζώνες ανάπτυξης λειτουργούν, ενώ αυτές που αφαιρέθηκαν όχι. Ένας ακόμη λόγος που αναβάλλουμε τη ρινοπλαστική μέχρι την ενηλικίωση του ατόμου, είναι η ωριμότητα του υποψηφίου, η ικανότητα του να αποφασίσει αν πραγματικά θέλει να αλλάξει τη μορφολογία της μύτη του και αν ναι, τι αλλαγές ακριβώς επιθυμεί. Ανώτατο όριο ηλικίας για τη ρινοπλαστική δεν υπάρχει, αρκεί ο υποψήφιος να είναι υγιής και σε καλή γενική κατάσταση.
Τεχνικές μέθοδοι
Ανοικτού τύπου ρινοπλαστική
Στην ανοιχτή ρινοπλαστική οι τομές πραγματοποιούνται εντός της μύτης, αρκετά κοντά στο εξωτερικό μέρος των ρουθουνιών, όπως επίσης και μία εξωτερική τομή στη στυλίδα, δηλαδή το κάθετο μέρος της μύτης που βρίσκεται ανάμεσα στα δύο ρουθούνια. Μέσα από αυτές τις τομές ο σκελετός της μύτης αποκαλύπτεται και ο χειρουργός έχει άμεση ορατότητα ενώ παράλληλα διευκολύνονται ιδιαίτερα οι χειρισμοί διόρθωσης του σκελετού. Στο τέλος της ρινοπλαστικής, γίνονται συρραφές στα σημεία που υπάρχουν οι τομές. Μετά από ένα χρονικό διάστημα, τα σημεία που βρίσκονται μέσα στη μύτη δεν φαίνονται καθόλου. Η τομή στη στυλίδα επουλώνεται συνήθως πολύ καλά με τρόπο που γίνεται εξαιρετικά δυσδιάκριτη αν και σε πιο σπάνιες περιπτώσεις ενδέχεται να παραμείνει μία μικρή ουλή, κάτι που αποτελεί συχνά αποτρεπτικό παράγοντα για την ανοιχτή ρινοπλαστική.
Κλειστού τύπου ρινοπλαστική
Στην κλειστή ρινοπλαστική συνήθως πραγματοποιούνται περισσότερες τομές απ’ ό,τι στην ανοιχτή αλλά όλες γίνονται στο εσωτερικό της ρινικής κοιλότητας. Μέσω αυτών των τομών, ο χειρουργός διορθώνει το σκελετό της μύτης. Η ορατότητα είναι πολύ πιο περιορισμένη σε σχέση με αυτή της ανοιχτής ρινοπλαστικής και για το λόγο αυτό ο πλαστικός χειρουργός λειτουργεί κυρίως μέσω της ψηλάφησης.
Σύγκριση και επιλογή μεθόδου
Δεν υπάρχει ξεκάθαρη απάντηση ως προς το ποια μέθοδος είναι καλύτερη αφού εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Ο χειρουργός είναι αυτός που θα κρίνει αν χρειάζεται ανοιχτή ρινοπλαστική ή κλειστή αναλόγως του είδους του προβλήματος και της πολυπλοκότητας του περιστατικού. Συνήθως ο χειρουργός θα επιλέξει την ανοιχτή ρινοπλαστική στις περιπτώσεις που πρέπει να φαίνεται καλύτερα ο σκελετός την ώρα της επέμβασης και αυτό γιατί οι χειρισμοί διόρθωσης του σκελετού διευκολύνονται ιδιαίτερα, ενώ το αποτέλεσμα είναι περισσότερο προβλέψιμο. Στην κλειστή ρινοπλαστική, ο χειρουργός έχει αρκετές δυνατότητες σε ότι αφορά στη ράχη της μύτης αλλά λίγες δυνατότητες σε ότι αφορά το ακρορίνιο, δηλαδή το κάτω της μύτης. Σε περίπτωση λοιπόν, που στο ακρορίνιο δεν χρειάζονται χειρισμοί, τότε και μόνο με την κλειστή ρινοπλαστική ο χειρουργός μπορεί να αποδώσει ένα καλό αποτέλεσμα. Στην ανοιχτή ρινοπλαστική, ο πλαστικός χειρουργός έχει τη δυνατότητα να τοποθετήσει πολύ περισσότερα ράμματα και μοσχεύματα με μεγαλύτερη ευκολία, ενώ δύναται να έχει και μία πολύ καλύτερη εικόνα του τελικού αποτελέσματος. Με λίγα λόγια, το τελικό αποτέλεσμα είναι πιο προβλέψιμο. Από την άλλη, η ανοιχτή ρινοπλαστική ενδέχεται να έχει μεγαλύτερο χρόνο αποθεραπείας ενώ η μύτη αργεί πολύ περισσότερο να πάρει το τελικό της σχήμα. Συνήθως, και στις δύο περιπτώσεις 10-15 ημέρες αποθεραπείας είναι αρκετές για να επιστρέψει ο ασθενής στο περιβάλλον του χωρίς να αντιληφθεί κάποιος ότι έχει κάνει μία επέμβαση στη μύτη.
Αναισθησία
Τόσο η ανοιχτή, όσο και η κλειστή ρινοπλαστική μπορούν να πραγματοποιηθούν με τοπική αναισθησία και καταστολή ή με γενική αναισθησία.
Διαδικασία προγραμματισμού επέμβασης
Προετοιμασία πριν τη ρινοπλαστική
Η καλή προετοιμασία πριν τη ρινοπλαστική, βελτιώνει σημαντικά τις πιθανότητες μιας ασφαλούς χειρουργικής επέμβασης και μιας γρήγορης, άνετης ανάρρωσης. Πριν την επέμβαση επιβεβλημένη κρίνεται η επικοινωνία με το χειρουργό σας, προκειμένου να τον ενημερώσετε για το τι ακριβώς θέλετε να πετύχετε και για τα κίνητρα που σας οδήγησαν στην απόφασή σας. Επίσης, πρέπει να του δώσετε ένα πλήρες ιστορικό και να τον ενημερώσετε για τυχόν άλλα φάρμακα που λαμβάνετε. Οι συνήθεις οδηγίες που δίνονται πριν το χειρουργείο είναι:
- Αποφυγή ασπιρίνης και φαρμάκων που μπορεί να την περιέχουν.
- Αποχή από κάπνισμα, κατανάλωση αλκοόλ, βοτάνων και ναρκωτικών ουσιών.
- Λήψη βιταμινών σύμφωνα με τις οδηγίες του ιατρού.
- Εφαρμογή τοπικής ρινικής αλοιφής εφόσον το συστήσει ο χειρουργός.
- Αποφυγή κατανάλωσης καφεΐνης 48 ώρες πριν το χειρουργείο.
- Αποφυγή λήψης τροφής και υγρών μετά τα μεσάνυχτα, το βράδυ πριν το χειρουργείο.
Την ημέρα της επέμβασης
Ο χειρουργός σας θα σας δώσει συγκεκριμένες οδηγίες και πληροφορίες σχετικά με την επέμβαση. Ορισμένα τελικά βήματα που πρέπει να λάβετε, περιλαμβάνουν:
- Ξεπλύνετε σχολαστικά το πρόσωπό σας με αντιβακτηριακό σαπούνι για την εξάλειψη των βακτηριδίων
- Μην φάτε ή πιείτε μετά τα μεσάνυχτα πριν τη χειρουργική επέμβαση
- Μην χρησιμοποιείτε καλλυντικά προϊόντα στο πρόσωπο ή στα μαλλιά
- Κοιμηθείτε καλά
- Προγραμματίστε ποιος θα σας μεταφέρει προς και από την κλινική όπου θα πραγματοποιηθεί η επέμβαση.
Οι παραπάνω οδηγίες ισχύουν για όλες σχεδόν τις διαδικασίες ρινοπλαστικής. Ωστόσο, είναι σημαντικό να συζητήσετε με το χειρουργό σας τυχόν απορίες που μπορεί να προκύψουν. Η αίσθηση σιγουριάς για τη διαδικασία είναι εξίσου σημαντικό.
Μετά την επέμβαση
- Τι να περιμένετε: Ένας πολύ σημαντικός παράγοντας για μία επιτυχημένη πλαστική μύτης και για την ικανοποίηση του ενδιαφερόμενου, είναι οι προσδοκίες του να είναι ρεαλιστικές. Ορισμένοι ασθενείς πιστεύουν ότι η ρινοπλαστική θα τους μεταμορφώσει ή θα σώσει το γάμο τους ή θα βοηθήσει στη σταδιοδρομία τους. Αυτοί δεν είναι ρεαλιστικοί στόχοι για μια πλαστική επέμβαση. Αυτό που μπορεί να προσφέρει μία ρινοπλαστική είναι να σας παρέχει μία πιο ελκυστική μύτη, βελτιώνοντας τη μορφή της και εξισορροπώντας τυχόν ασυμμετρίες στο πρόσωπο.
- Χρόνος ανάρρωσης και επιστροφή στις δραστηριότητες: Η ανάρρωσή σας θα χρειαστεί λίγη υπομονή. Ο τυπικός χρόνος αποκατάστασης για τη ρινοπλαστική είναι περίπου δύο εβδομάδες, οπότε και θα μπορείτε να επιστρέψετε στην εργασία σας. Επειδή η πλαστική της μύτης πραγματοποιεί σημαντικές αλλαγές στο οστούν και στον χόνδρο της μύτης, θα χρειαστεί λίγος χρόνος για να θεραπευτεί και να προσαρμοστεί πλήρως σε αυτές. Επίσης σημαντικό, είναι να έχετε κατά νου ότι ο χρόνος ανάρρωσης ποικίλει ανάλογα με τον ασθενή, με βάση διάφορους παράγοντες, όπως το μέγεθος των χειρουργικών αλλαγών, η ποιότητα της μετεγχειρητικής φροντίδας και η γενική υγεία του ασθενούς.
Οδηγίες για μετά τη ρινοπλαστική
Μετά το χειρουργείο, ο γιατρός σας θα σας δώσει ορισμένες σημαντικές οδηγίες. Αυτές οι συμβουλές θα συμβάλλουν σε ένα καλό αποτέλεσμα καθώς και στην ελαχιστοποίηση της δυσφορίας κατά την αποκατάσταση:
- Μείνετε ενυδατωμένοι
- Χρησιμοποιήστε κρύες κομπρέσες για να μειώσετε το πρήξιμο
- Χαλαρώστε και ξεκουραστείτε όσο μπορείτε
- Αποφύγετε τις έντονες δραστηριότητες και την άσκηση
- Μη «φυσάτε» τη μύτη σας.
- Καταναλώστε τρόφιμα πλούσια σε ίνες, προκειμένου να αποφύγετε τη δυσκοιλιότητα.
- Αποφύγετε έντονες εκφράσεις προσώπου.
- Βουρτσίστε τα δόντια σας απαλά, προκειμένου να περιορίσετε την κίνηση του άνω χείλους.
- Φορέστε ρούχα που κουμπώνουν μπροστά και αποφύγετε μπλούζες με στενό γιακά και ζιβάγκο.
- Μη φοράτε γυαλιά ηλίου ή οράσεως για τουλάχιστον έξι έως οκτώ εβδομάδες μετά το χειρουργείο.
- Χρησιμοποιείτε αντηλιακό SPF 30.
Κίνδυνοι – Επιπλοκές
Η ρινοπλαστική είναι σε γενικές γραμμές μία ασφαλής επέμβαση αν και δεν αποκλείεται να εμφανιστούν κάποιες επιπλοκές. Για πολλούς ασθενείς, οι πρώτες 24 ώρες μετά τη χειρουργική επέμβαση αποτελούν το πιο δύσκολο μέρος της ανάρρωσης. Σε αυτό το διάστημα οι ασθενείς μπορεί ακόμα να βιώνουν τις επιπτώσεις της αναισθησίας και μπορεί να εμφανίσουν ήπια δυσφορία. Ο χειρουργός σας ενδέχεται να συνταγογραφήσει φάρμακα για τη διαχείριση του πόνου. Ορισμένα από τα θέματα που μπορεί να αντιμετωπίσουν οι ασθενείς κατά τη διάρκεια της περιόδου αποκατάστασης της ρινοπλαστικής είναι:
- Πονοκέφαλοι
- Πρήξιμο
- Μώλωπες
- Ρινορραγία
Δυσμορφίες μικρές ή μεγαλύτερες κάθε είδους ενδέχεται να εμφανιστούν ως αποτέλεσμα κακής τεχνικής ή εκτίμησης από μέρους του χειρουργού. Η μεγάλη πλειοψηφία αυτών μπορεί να διορθωθούν σε δεύτερο χρόνο.