Η παχυσαρκία περιγράφει την κατάσταση όπου παρατηρείται υπερβολική συσσώρευση λίπους στο σώμα. Αφορά ένα συνεχώς αυξανόμενο ποσοστό των ανθρώπων και συχνά συνοδεύεται από σοβαρά προβλήματα υγείας. Οι ασθενείς συνήθως επιλέγουν να υποβληθούν σε μια χειρουργική επέμβαση προκειμένου να καταπολεμήσουν την παχυσαρκία εξαιτίας των σωματικών, ψυχολογικών και κοινωνικών προεκτάσεων που βιώνουν. Να σημειωθεί ότι, οι επεμβάσεις για την απώλεια βάρους πραγματοποιείται μέσω της ειδικότητας της γενικής χειρουργικής, σε αντίθεση με τις επεμβάσεις για την αποκατάσταση μεγάλης χαλάρωσης του δέρματος και των λοιπών ιστών, οι οποίες διενεργούνται από τους πλαστικούς χειρουργούς.
Ποια είναι τα αίτια της παχυσαρκίας;
Τα αίτια της παχυσαρκίας μπορούν να εντοπιστούν σε ενδογενή και εξωγενή αίτια. Τα ενδογενή αίτια σχετίζονται με την κληρονομικότητα και την προδιάθεση, ενώ τα εξωγενή με τη διατροφή, τη σωματική δραστηριότητα και την επιρροή του οργανισμού από χρόνιες φαρμακευτικές θεραπείες που επιδρούν στον μεταβολισμό και την ψυχολογία του ατόμου. Επιπλέον, σημαντικό ρόλο στην πρόσληψη τροφής διαδραματίζουν 2 μηχανισμοί: ο ομοιοστατικός και ο ηδονιστικός. Από τον ομοιοστατικό προκύπτει το αίσθημα της πείνας, όταν ο οργανισμός έχει ανάγκη να αναπληρώσει την ενέργεια του, και από τον ηδονιστικό προκύπτει η όρεξη, η οποία ενεργοποιείται από ερεθίσματα όπως η όσφρηση και η όραση φαγητών. Τα αίτια της παχυσαρκίας είναι σίγουρα πολυπαραγοντικά και αλληλοσυνδεόμενα. Βέβαια, κάθε περίπτωση είναι διαφορετική, και γι’ αυτό το λόγο ο γιατρός και μόνο καθίσταται υπεύθυνος να υποδείξει αν είναι απαραίτητη η χειρουργική επέμβαση.
Ιδανικοί υποψήφιοι για χειρουργική επέμβαση παχυσαρκίας
Οι ιδανικοί υποψήφιοι για χειρουργική επέμβαση παχυσαρκίας είναι ασθενείς που εμφανίζουν τα παρακάτω χαρακτηριστικά:
- Ο Δείκτης Μάζας Σώματος (BMI) τους είναι μεγαλύτερος από 40.
- Ο Δείκτης Μάζας Σώματος (BMI) τους είναι μεταξύ 35 και 40 και αντιμετωπίζουν προβλήματα που σχετίζονται με την παχυσαρκία όπως: σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, υψηλή αρτηριακή πίεση, οστεοαρθρίτιδα, υπερλιπιδαιμία, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση.
- ‘Έχουν επιχειρήσει επανειλημμένα να χάσουν βάρος με διατροφή και άσκηση χωρίς επιτυχία ή το έχουν επιτύχει εως ένα βαθμό, ωστόσο έχουν ξαναπάρει βάρος σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα.
Είδη χειρουργικών επεμβάσεων παχυσαρκίας
Όλα τα είδη των επεμβάσεων παχυσαρκίας αλλάζουν την ανατομία του γαστρεντερικού σωλήνα. Στόχος τους είναι η μείωση του όγκου του στομάχου και κατά συνέπεια τη μείωση της ποσότητας τροφής καθώς και του χρόνου που παραμένει στο έντερο, συνεπώς την πρόσληψη λιγότερων θερμίδων. Επιπλέον, οι επεμβάσεις παχυσαρκίας επηρεάζουν τη λειτουργία του μεταβολισμού, με αποτέλεσμα να μειώνεται το αίσθημα της πείνας και να αυξάνεται το αίσθημα του κορεσμού. Υπάρχει πλήθος επεμβάσεων και τεχνικών που έχουν ως σκοπό την καταπολέμηση της παχυσαρκίας. Τα πιο συνηθισμένα και δοκιμασμένα είδη που χρησιμοποιούν οι γενικοί χειρουργοί είναι:
- Η επιμήκης γαστρεκτομή ή γαστρικό μανίκι. Πρόκειται για μια επέμβαση όπου αφαιρείται ένα μεγάλο μέρος του στομάχου με μία τομή κατά μήκος του γαστρεντερικού σωλήνα.
- Η γαστρική παράκαμψη (bypass). Πρόκειται για μια επέμβαση όπου ο γιατρός δημιουργεί έναν μικρό σωλήνα, ο οποίος συνδέει τον οισοφάγο με το λεπτό έντερο, παρακάμπτοντας ένα μεγάλο κομμάτι του στομάχου.
- Ο γαστρικός δακτύλιος. Πρόκειται για μια επέμβαση όπου τοποθετείται ένας δακτύλιος σιλικόνης στο άνω μέρος του στομάχου. Ο δακτύλιος μπορεί να σφίξει ή να χαλαρώσει μέσω μιας ένεσης η οποία περιέχει ένα διάλυμα αλάτων.
- Το γαστρικό μπαλόνι. Πρόκειται για μια επέμβαση όπου τοποθετείται ένα μπαλόνι στο εσωτερικό του στομάχου και έπειτα φουσκώνεται με αέρα ή αλατόνερο μέσω γαστροσκόπησης. Είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική κυρίως σε άτομα με χαμηλό Δείκτη Μάζας Σώματος, γιατί αποτελεί μια προσωρινή τεχνική με διάρκεια έως 6 μηνών.
Η διάρκεια μιας χειρουργικής επέμβασης παχυσαρκίας έχει διάρκεια από 1,5 έως 3 ώρες, ανάλογα με το είδος της επέμβασης που θα χρησιμοποιηθεί.
Προετοιμασία
Για να υποβληθεί ένας ασθενής σε κάποια από τις παραπάνω επεμβάσεις, πρέπει να έχει περάσει έναν ενδελεχή έλεγχο που περιλαμβάνει γενικό check-up, ακτινογραφίες, κ.ά. Παράλληλα, πραγματοποιεί συναντήσεις που αφορούν την ψυχική υγεία και τις διατροφικές συνήθειες.
Αναισθησία
Η χειρουργική επέμβαση παχυσαρκίας πραγματοποιείται στην πλειονότητα των περιπτώσεων με γενική αναισθησία, την οποία ορίζει ο γιατρός σε συνεργασία με τον αναισθησιολόγο, με γνώμονα την ασφάλεια του ασθενούς κατά τη διάρκεια της επέμβασης.
Μετεγχειρητικά
Μετά το τέλος της επέμβασης, κρίνεται απαραίτητη η νοσηλεία για διάστημα 1-3 ημερών. Τις πρώτες μέρες ο ασθενής ακολουθεί ειδική διατροφή που περιλαμβάνει πολύ νερό και τροφή σε υγρή μορφή (π.χ. σούπες). Έπειτα και μέχρι το τέλος του δεύτερου μήνα η διατροφή του ασθενή αποτελείται από τροφή με μαλακές υφές (όπως γιαούρτι, πουρές, κλπ.), συμπληρώματα βιταμινών, ενώ απαραίτητη κρίνεται η εφ όρου ζωής μεταστροφή σε ένα υγιεινό διαιτολόγιο. Συμπληρωματικά, η συχνή και ήπια άσκηση όπως το ποδήλατο, το κολύμπι και το περπάτημα, συνιστώνται να υιοθετηθούν άμεσα, συμβάλλοντας στην γρηγορότερη επίτευξη του αποτελέσματος, καθώς και στην διατήρηση του.
Αποτέλεσμα και αποθεραπεία
Εξαιτίας του ότι οι επεμβάσεις διενεργούνται λαπαροσκοπικά, η περίοδος αποθεραπείας σε ότι αφορά το δέρμα είναι ιδιαίτερα σύντομη. Ωστόσο, ο ασθενής, μετά από μια επέμβαση παχυσαρκίας πρέπει να είναι προετοιμασμένος ψυχολογικά για τις δραστικές αλλαγές που θα προκύψουν τόσο στο σώμα του, όσο και στον γενικότερο τρόπο ζωής του. Μετά από αρκετούς μήνες, όταν πλέον θα σταθεροποιηθεί στο νέο του βάρος, είναι πολύ πιθανό να θελήσει να προχωρήσει σε επανορθωτικές επεμβάσεις προκειμένου να διορθώσει την χαλάρωση που θα υποστεί το δέρμα μετά από τη σημαντική απώλεια βάρους. Οι πιο συνηθισμένες επεμβάσεις που προτείνονται είναι η κοιλιοπλαστική, η ανόρθωση στήθους ή επέμβαση γυναικομαστίας, η ανόρθωση γλουτών, η βραχιονοπλαστική και το λίφτινγκ προσώπου.
Κόστος χειρουργικών επεμβάσεων παχυσαρκίας
Το κόστος μιας επέμβασης καταπολέμησης της παχυσαρκίας εξαρτάται από το είδος της επέμβασης που θα χρησιμοποιηθεί και βασίζεται στις ιδιαιτερότητες του κάθε ασθενούς. Συμπληρωματικά, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη το κόστος της νοσηλείας, της φαρμακευτικής αγωγής και των ιατρικών εξετάσεων που θα απαιτηθούν πριν ή μετά την επέμβαση.